Uluslararası Ehl-i Beyt (a.s) Haber Ajansı – ABNA: Uluslararası Fârâbî Konferansı, El-Mustafa Üniversitesi Türkiye Temsilciliği tarafından 27-28 Eylül 2025 tarihlerinde İstanbul Topkapı Eresin Hotel Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi. Konferans, Fârâbî’nin “Muallim-i Sânî” yani “İkinci Öğretmen” unvanıyla bilinen büyük filozofun felsefe, metafizik, mantık, siyaset ve ahlâk alanlarındaki mirasının günümüz dünyasında tekrar yorumlanması ve yeni akademik perspektiflerle tartışılması amacıyla düzenlendi. Etkinlikte, Fârâbî’nin teorik ve pratik hikmet anlayışı, medeniyet modeli, erdemli şehir kavramı ve modern toplumların sorunlarıyla bağlantıları detaylı olarak ele alındı.
Konferansın amacı, sadece geçmişteki önemli bir düşünürü anmak değil; onun düşüncelerini bugünün siyasi, sosyal ve etik meseleleriyle ilişkilendirerek yeni bilgi ufukları açmak olarak belirlendi. Bu bağlamda genç araştırmacılara da kapı açan konferans, genç akademisyenlerin Fârâbî ile ilgili çalışmalarını uluslararası platformlarda sunmasını sağladı. Böylece Fârâbî’nin felsefesinin çağdaş hayata etkileri üzerine oldukça zengin bir akademik tartışma ortamı ortaya çıktı.
Konferansın Amacı ve Hedefleri:
Bu önemli akademik buluşmanın temel amaçları şunlardır:
-
Fârâbî’nin felsefi sistematiğinin ve hikmet anlayışının derinlemesine incelenmesi, onun düşüncelerinin güncel akademik literatüre katkılarının ortaya konması
-
“el-Medînetü’l-Fâzıla” modelinin günümüz toplumlarının siyasi ve ahlaki sorunlarıyla ilişkilendirilerek yeniden yorumlanması
-
Modern dünyada karşılaşılan anlam krizi, etik problemler ve medeniyet buhranları karşısında Fârâbî’nin sunduğu çözüm önerilerinin tartışılması
-
Genç araştırmacıların Fârâbî üzerine yaptıkları yeni çalışmaların uluslararası akademik camia ile paylaşılması ve iş birliğinin artırılması
-
Felsefi danışmanlık, etik, siyaset ve hukuk alanlarındaki Fârâbî görüşlerinin günümüze uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi
Bu amaçlar doğrultusunda konferansta çeşitli tematik oturumlar düzenlendi. Katılımcılar özellikle Farabi’nin felsefi danışmanlık modelinden, iman ve ahlak ilişkisinden, erdemli şehir modelinden ve hayatın anlamı krizine sunduğu çözüm yollarından geniş çaplı sunumlar gerçekleştirdi.
Katılımcılar ve Konuşmacılar:
Konferansta, hem İran’dan hem Türkiye’den alanında uzman birçok akademisyen ve araştırmacı yer aldı. Bunlardan bazıları:
-
Hüccetülislam Dr. Muhammed Mehdi Gorciyan (Baqir El-Ölüm Üniversitesi, İran)
-
Hüccetülislam Dr. Seyid Mahmoud Musavi (Baqir El-Ölüm Üniversitesi, İran)
-
Hüccetülislam Dr. Abdüsselam Abbasi (Cemaatü’l-Mustafa Başkanı, İran)
-
Prof. Dr. Bekir Karlığa (Türkiye)
-
Dr. Seyit Vahit Kaşani (Uluslararası El Mustafa Üniversitesi Türkiye Temsilcisi)
-
Ve diğer seçkin akademisyenler
Konuşmacıların Detaylı Değerlendirmeleri ve Sunum Özetleri:
Hüccetülislam Dr. Muhammed Mehdi Gorciyan
Dr. Gorciyan, Fârâbî’nin vahyin sadece metafizik bilgi aktarımı olmadığını, aynı zamanda insanların hayal gücü ve tasavvurlarını etkileyerek ulaştırılması gerektiğini vurguladı. Vahyin epistemolojik ve ontolojik boyutları üzerine yaptığı derin analizle, çağdaş İslam felsefesinde hayal gücünün yeniden ve daha etkin kullanılması gerektiğini savundu. Konuşması boyunca vahyin farklı düzeylerde algılanması ve anlaşılması gerektiğini belirterek, bu yaklaşımın dini eğitimin güncellenmesi için anahtar olduğunu ifade etti.
Dr. Gorciyan, ayrıca Fârâbî’nin düşüncelerinin günümüzün bilimsel ve felsefi sorunlarına olan etkisine değindi ve bu mirasın genç nesiller tarafından da bilimsel olarak incelenmesinin önemine vurgu yaptı.
Hüccetülislam Dr. Seyid Mahmoud Musavi
Dr. Musavi sunumunda, peygamberlerin vahyi iletme şeklinin akıl ve hayal gücünün birleşimiyle mümkün olduğunu söyledi. İnsan farklılıkları ve algı seviyelerine göre, vahyin farklı biçimlerde anlaşılması gerektiğini belirtti. Farabi, İbn Sina ve Molla Sadra’nın öğretilerinden örnekler vererek vahyin birden çok katmanda yorumlanmasının gerekliliğini savundu. Bu sayede kutsal mesajların insan zihnindeki yankısının güçlendirilebileceğini vurguladı.
Musavi, konuşmasının ilerleyen bölümlerinde, günümüzde dini farkındalık ve eğitimde bu yöntemlerin kullanılarak anlamın daha derinleştirilebileceğini ifade etti. Böylece dinin insanlar tarafından daha iyi kavranabileceğini ve toplumsal barışa hizmet edebileceğini belirtti.
Hüccetülislam Dr. Abdüsselam Abbasi
Dr. Abbasi, Fârâbî’nin İslam medeniyetinin sadece teorik değil, aynı zamanda pratik temellerini atan büyük bir filozof olduğunu dile getirdi. Medeniyetin ayakta kalması için önce etik ve ahlakın güçlendirilmesi gerektiğini söyledi. Günümüzde medeniyet krizlerinin temelinde İslam medeniyetinin mirasının yeterince anlaşılmamasının yattığını belirtti.
Abbasi, konuşmasında Fârâbî’nin felsefesinin çağdaş dünya sahnesinde bir rehber olarak kullanılabileceğine dikkat çekti ve İslam medeniyetinin yeniden canlandırılması için bu çalışmaların desteklenmesini istedi.
Prof. Dr. Bekir Karlığa
Karlığa, Farabi’nin “erdemli şehir” modelinin hem bireysel hem de toplumsal boyutlarını detaylandırdı. Bu ideal toplumun adalet, bilgelik ve fazilet değerlerine dayandığını ve günümüzün karmaşık problemlerin çözümünde rehber olabileceğini savundu. Medeniyetler arası diyalogun önemini vurguladı ve bilimsel iş birliğinin artırılmasının modern dünyada barışın ve gelişmenin anahtarı olduğunu belirtti.
Karlığa ayrıca, Farabi’nin hukuk ve felsefe alanlarındaki katkılarının, adil ve erdemli toplumların inşasında önemli olduğunu söyleyerek, genç bilim insanlarının bu miras üzerinde çalışmasının gerektiğini ifade etti.
Dr. Seyit Vahit Kaşani
Dr. Kaan, Farabi’nin Yunan felsefesini İslam düşüncesiyle ustaca birleştiren eşsiz bir filozof olduğunu anlattı. Mantık, siyaset ve etik alanlarındaki görüşlerinin günümüzün hızla değişen dünyasında toplumsal sorunlara yanıt sunabileceğini belirtti. Akıl ve vahyin birliği sayesinde Farabi’nin düşüncelerinin çağdaş medeniyetlerin inşasında temel rol oynayacağını savundu.
Aynı zamanda, Fârâbî’nin siyaset teorisi ve bilgi anlayışının, demokratik toplumların etik altyapısına katkı yapabileceğini söyledi. Bu bağlamda onun “ikinci öğretmen” olarak anılmasının sadece tarihi bir unvan değil, bugün için de geçerli bir gerçeklik olduğunu vurguladı.
yorumunuz